Hoe zit het nu met soja?

Er is geen onderwerp zo veel besproken als soja en alle producten die soja bevatten.

Zoals tofu, tempeh en TVP, maar zijn ze nu goed of slecht voor je?

In mijn reeks “Hoe zit het nu met…?” leg ik op een duidelijke, genuanceerde en wetenschappelijke manier uit hoe het nu juist zit.

Tofu, tempeh en TVP (=Textured Vegetable Protein, ook wel sojabrokken) worden gemaakt van sojabonen. Deze behoren tot de groep van peulvruchten. Ze zijn rijk aan eiwitten en arm aan vet. Ze zijn een goede bron van ijzer en vezels. 

Tofu ± 12 gr eiwitten

Tempeh ± 20 gr eiwitten

TVP ± 50 gr eiwitten

De specifieke fyto-oestrogenen die voorkomen in soja zijn isoflavonen. 

Dit zijn plantaardige stoffen die lijken op het menselijke hormoon oestrogeen. 

Fyto-oestrogenen zijn plantaardige stoffen met een structuur die sterk lijkt op die van onze eigen oestrogenen. Hierdoor kunnen ze zich binden aan dezelfde receptoren in ons lichaam en een bepaalde hormonale werking uitoefenen. Maar wat betekent dit concreet voor onze gezondheid?

Hoe werken fyto-oestrogenen?

In vergelijking met lichaamseigen oestrogenen hebben fyto-oestrogenen een veel zwakkere werking of zelfs een tegengestelde werking. Hun effect hangt af van de hoeveelheid oestrogeen in het lichaam:

• Bij lage oestrogeenspiegels (zoals tijdens de menopauze) kunnen fyto-oestrogenen zich binden aan oestrogeenreceptoren en een milde oestrogene werking hebben. Dit kan helpen om symptomen zoals opvliegers en nachtelijk zweten te verminderen en het risico op osteoporose te verkleinen.

  
  

• Bij hoge oestrogeenspiegels concurreren fyto-oestrogenen met lichaamseigen oestrogenen voor de receptoren, waardoor de totale oestrogene werking afneemt. Dit kan bescherming bieden tegen hormoongevoelige kankers zoals borstkanker en eierstokkanker, en helpen bij het reguleren van de menstruatiecyclus.

  
  

Mogelijke gezondheidsvoordelen van fyto-oestrogenen

Naast hun invloed op de hormoonhuishouding worden fyto-oestrogenen, en dan vooral die uit soja, geassocieerd met verschillende andere gezondheidsvoordelen:

• Ze kunnen bijdragen aan een lager risico op bepaalde vormen van kanker.

• Ze worden in verband gebracht met een gunstige invloed op hart- en vaatziekten.

• Ze kunnen een positieve impact hebben op gynaecologische, metabole, musculoskeletale, endocriene en neurologische aandoeningen.

  
  

Daarnaast tonen wetenschappelijke studies aan dat de consumptie van soja en isoflavonen geen negatieve invloed heeft op mannelijke vruchtbaarheid of hormonen.

Is soja veilig om te eten?

Ja, soja is niet alleen veilig, maar kan ook gunstig zijn voor je gezondheid. Producten zoals tofu, tempeh, sojadrink en sojabonen passen perfect binnen een evenwichtig voedingspatroon. Bovendien vormen ze een uitstekend plantaardig alternatief voor dierlijke producten, met voordelen voor zowel de gezondheid als het milieu.

Wetenschappelijke onderbouwing

De positieve effecten van soja en fyto-oestrogenen zijn uitgebreid onderzocht. Verschillende studies ondersteunen de gezondheidsvoordelen en veiligheid van soja. Hier zijn enkele relevante wetenschappelijke publicaties:

• PMID: 31278047

• PMID: 33383165

• PMID: 19524224

• PMID: 31584249

• PMID: 23725149

• PMID: 27886135

  
  

Conclusie

Fyto-oestrogenen uit soja hebben een complexe, maar overwegend gunstige werking in ons lichaam. Ze kunnen een milde oestrogene werking hebben bij lage hormoonspiegels en een beschermende, anti-oestrogene werking bij hoge hormoonspiegels. Daarnaast biedt soja tal van gezondheidsvoordelen zonder negatieve effecten op de mannelijke vruchtbaarheid. Kortom, soja past perfect binnen een gezonde, plantaardige levensstijl!

Bekijk dit onderwerp visueel uitgelegd op mijn Instagram.